Սեպտեմբեր
Սեպտեմբեր, նկարիչ սեպտեմբեր,
Կոպերիս վրձինը կկոցած,
Անձրևով լվացվող գույներով
Ուզեցի նկարել քեզ համար,
Խառնեցի ներկերս իրար:
Սեպտեմբեր, երաժիշտ սեպտեմբեր,
Խառնեցի ներկերս իրար,
Շուրթերիդ մեղեդին ըմպեցի
Մոլորված, մոլորված քո գրկում,
Հույզերս` նվագներ մնացին:
Սեպտեմբեր, բանաստեղծ սեպտեմբեր,
Հույզերս` նվագներ մնացին,
Խոսքերս` անշշուկ մրմունջներ,
Ու սառեց առաջին
ցրտերին
Գույներիդ ալելուն անեզերք:
2006թ. Ընտրանի
***
Ոսկեկանաչ մինչերեկոն
Պատուհանի ետնաբեմից
Թախծոտ նայում է աչքերիս…
Օ~, լքված կին, այս երեկոն
Ի~նչ սիրուն է, ի~նչ դյուրահաս…
Ա՛ռ մատներս ու փաթաթիր քո շուրթերին
Եվ բառերիդ դողդղացող օդը փրկիր
Իմ հայացքից,
Միայն ես եմ տեսնում նրան,
Միայն ես եմ նկատում քեզ,
օ~, լքված կին,
օ~, նրբիրան իմ իրիկուն,
Շենքերից ու տանիքներից վերև կախված,
Չխոշտանգված իմ առօրյա…
Ոսկեկանաչ ու թափանցիկ,
Պատահական, լուռմիամիտ իմ մտերիմ,
…Քեզ հեռանալ թույլ չեմ տալիս:
2006թ. Ընտրանի
NONSENS
-Վահունի,
հանիր ձեռքերդ գրպաններիցդ
ու ճակատիս դիր.
ես մի քիչ ջերմություն ունեմ:
…Առավոտյան աղջիկս հազում էր
խորխ էր թքում,
ձեռքերդ նրա ճակատին էլ դիր:
Այսօր պայծառ արև էր,
նկարիչ ընկերոջս տեսա,
նա քայլում էր աշնան միջով,
որ տաքանար,
ձեռքերդ նրա ճակատին էլ դիր:
Այս մարդիկ մրսկան են դարձել…
Երբևէ տեսել ես մրսող երկիր:
Հանիր ձեռքերդ գրպաններիցդ
ու դիր բոլորի ճակատին…
-Ո՞ վ ես դու,Վահունի:
-Սովորական մեկը…
-Ինչո՞ ւ ես ձեռքերդ
մարդկանց ճակատին դնում:
-Չգիտեմ, ուրիշ ոչ ոք դա չի անում:
18/11/2000թ Անտիպ
Արցունքից առաջ
Մի
անգամ
տեսա
մի
կաղնի.
Այն
այնքան
գեղեցիկ
էր,
Որ
ցանկացա
կտրել:
Մի
անգամ
լսեցի
երաժշտություն.
Այն
այնպես
երկնային
էր,
Որ
ցանկացա
խլանալ:
Մի
օր
հանդիպեցի
մի
աղջկա.
Նա
այնպես
հմայիչ
էր,
Որ
փակեցի
աչքերս:
Պատահաբար ապրեցի մի կյանք.
Այն այնքան հրապուրիչ էր,
Որ հրաժարվեցի նրանից:
Այս գիշեր երազ տեսա.
Այն այնքան խորիմաստ էր,
Որ որոշեցի փոխվել:
Եվ այժմ փոխում եմ աչքերս,
Փոխում եմ ձեռքերս,
Փոխում եմ սիրտս…
Կրկին հիշում կաղնին,
Աղջկան,
Վերհիշում եմ երաժշտությունը,
Բայց իմ մեջ ոչինչ չի փոխվում,
Եվ ինձ վրա ծիծաղում է կյանքը,
Ծիծաղում է ու… շարունակվում:
Ես նայում եմ փողոցին
Ուր տխուր անձրևն է որբանում,
Ուր դառնության ալիքը հպվում է
դեմքիս
Եվ հասկանում եմ,
Որ արդեն կորցրել եմ առավոտս
Եվ էլի շատ բաներ եմ կորցնելու…
1996թ.Ընտրանի
Միջանցիկ հայացք
Արեգակը մայրամուտին ավելի է գեղեցկանում,
Ավելի է գեղեցկանում լուսաստղը առավոտյան:
Փոթորիկից առաջ ծովը,
Ջրվեժելուց հետո գետը,
Լեռն ամպանիստ կնճիռներում
Ավելի են գեղեցկանում:
Ակնթարթը մինչանձրևին,
Ժայռը վերձիգ, ճաքճքելով,
Բնությունը աշնանային
Ավելի են գեղեցկանում:
Ավելի է գեղեցկանում
Մթնող օրը,
Կորցնելով տերևները`
Ավելի է գեղեցկանում ծառը:
…Կինը
Մերկանալով ավելի է գեղեցկանում:
Կիրքը` սրտով,
Աչքն` արցունքով,
Երգը` ցավով
Ավելի են գեղեցկանում:
Հոգին մարդու` սթափվելով
Ու մատները խաչակնքող
Ավելի են գեղեցկանում:
Խոսքը ծարավ գնացողի չոր շուրթերին
Գեղեցկանում է ավելի…
…Ինչո՞ւ, ինչո՞ւ
Արեգակը մայրամուտին աչք է նայող,
Լուսաստղը առավոտյան` ճակատագիր,
Փոթորիկից առաջ ծովը` զգացմունք
է անեզրագիծ,
Սիրահար է գետն ուշաթափ,
Լեռն ամպանիստ կնճիռներում`իմաստություն,
Ակնթարթը մինչանձրևին` սրտի տրոփ,
Ժայռը ճաքող` սարսափի ճիչ,
Աշնանային բնությունը` մահ գեղեցիկ:
Մթնող օրը հանգրվան է հիշողության,
Տերևաթափ ծառն ավելի է մարդանում,
Մերկանալով կորցնում է մերկությունը,
կինը, կիրքը,
Նաև սիրտը…
Պարզանում է աչքն արցունքով,
Երգը ցավով խորն է իջնում,
Ամրանում են խաչակնքող մատներն
հույսով,
Սթափվելով բժշկվում է չարչար հոգին,
Իսկ խոսքերը գնացողի չոր շուրթերին
Շարունակում են դեռ ապրել…
Այսուհանդերձ
Գուցե կյանքն էլ
Ավելի է գեղեցկանում:
2006թ.
Ընտրանի
Թափառախումբը
Մենք ամենքս էլ, մեր հոգու խորքում
գնչու ենք մի քիչ,
Ու բոլորս ենք թափառաշրջիկ,
Եվ գնացքները, որոնք տանում են
թափառախմբեր
Հայտնի և անհայտ ուղղություններով,
Հանգրվանում են չկայանալիք հանդիպումների
կայարաններում,
Ուր մենք չենք եղել,
Ուր մենք կլինենք…
Ուր կան կարոտներ ու եղանակներ
թաքուն խոշտանգող,
Եվ նույնքան թաքուն հարուցվող
երկյուղ`
Իբր խաբկանք է` հորիզոնի գիծ գոյություն
չունի…
Ու իմ աչքերը ըմբոստանում են
Ծովին նայելու համր ցանկությամբ…
Մենք բոլորս էլ գնչու ենք, գնչու:
1990թ. Այրվող վարագույր
***
Կայարանները փնտրող հայացքիս ծանրության
ներքո
Սեղմվել են, կարծես, դարձել կանգառներ,
Ուր էլ չեմ լինի,
Որ հիշողության ու պատրանքների
Զգլխիչ մովն է անվերջ թևածում,
Ուր հրմշտոցից իմ թմրաթաթախ աչքերն
են շիլվում,
Եվ կանգ չեն առնում,
և կանգ չեն առնում
Տարածության մեջ տեսիլքները` դեմք…
Քեզ սպասում եմ բոլոր ճամփեքին,
Նախահավատով, որ ետ չես դառնա:
1990թ. Այրվող վարագույր
Տարիքը
Կարճացել է վայրկյանը ու պարում
է ապակուն.
Պատուհանի երկայնքով համր կինո՞ է ճեպում,
Թե թարթում է անխնա տարին օրերը
հերթով`
Ժամանակն անթերի, ինչպես տարիքը
մարդու:
Իմ ուղեղում մի նեյրոն ըմբոստացել
է կրկին
Ու խելքահան է անում մի քանիսին
էլ արդեն,
Ես նրան եմ հավանում, որ պնդում
է հարթմնի,
Թե քնելուց հիմար բան վայթե չկա
աշխարհում:
Ու հավատում եմ էլի' գոյությանը
այն խենթի,
Ով ապրում է մի քիչ կարճ, քան
կարող էր նա ապրել…
Ու տարիքս մի մաշված անձրևանոց
է դառնում
ԵՎ ինձ փողոց է հանում տարվա բոլոր
օրերին:
1990թ. Այրվող վարագույր
***
Անհամբեր ու պնդերես քամին թրևն ավարտած,
Թաքնվում է ծառերի ճյուղերի մեջ գողունի,
Տերևները` աղջիկներ խստաբարո, ամոթխած
Շուտ պոկվում են տեղերից ու շրշյունով թափվում ցած:
Աշունը կուրծքը բացում ու կանգնում է հապշտապ,
Իր սերերի հուշերով ապրած կնոջ պես անփույթ,
Ու քարանում է օդում մոլեկուլը տանջված,
Եվ ամեն ինչ մի վայրկյան սպասման է վերածվում…
Կա՞թ…
կաթիլը զարմացած,
Փոշու ցայտը կուլ տալիս
Ու երկնքին է ճիտում միակ աչքը
բարկացած,
Կաթ…կաթ, կաթում են մեկից
Կաթիլները ուշացած,
Ու լցվում է ծիծաղով տարածությունը
հանկարծ:
1990թ. Այրվող վարագույր
***
Աշնան անձրևը մաղում է անվերջ,
Թաց տխրությունով լցվել է օրը,
Շուրջս շրջում է մեղեդին թախծոտ,
Հոգնած է ամպը, հոգնել է հողը:
Հոգիս բանտված է, տխուր է հոգիս,
Ու ցավից ապրող սիրտ է քարանում…
Այն ո՞վ էր, ո՞վ էր, որ ոտաբոբիկ
Վազեց մայթերին…
Ես քեզ չեմ սիրում:
Այն երբ էր. դաշտում երազող քամին
Ճակատագիր էր հորինում իրեն,
Այդ ինչո՞ւ հանկարծ պառկեց լանջերին
Ու լացեց տխուր…
Ես քեզ չեմ սիրել:
Դեռ կոպերիս տակ արցունք կա անմեղ,
Ու մատներիս մեջ` դող հուսադրող,
Սակայն աչքերիս շարունականվերջ
Ուրվագծվում է դեմքդ անտարբեր…
Ես քեզ չեմ սիրում:
Ես քեզ չեմ սիրել:
1990թ. Այրվող վարագույր
Հավատարմություն
Աշնանամուտը շարականներ է երգում
իմ հոգուն,
Ու ես զգում եմ արյանս դողը ցրտերից
առաջ:
…Ողջ կյանք էր տևում գիշերը անքուն,
Ուր վայրկյանները աղոթքներ էին
շաղված երկնքում…
Մի՞թե ապրելը դառնում է անկում`
Կյանքում, իմ անգին, իզուր չեն
լքում սիրելիներին:
Հին եկեղեցում, ուր տոն օրերին
պատարագում են,
Կա մի խնկաբույր նկար տիրամոր,
Որ շատ նման է հավատարմության,
Եվ այդ նկարում ծովի շարժում կա:
Ես ինձ զգում եմ ձկնորսի նման,
Որի ուռկանը անվերջ տատանվում
Հավատարմության, հավատի միջև
Ու դուրս է հանում խելոք քարոզներ,
Որ ամենից քիչ ինձ են հարկավոր…
Աշնանամուտը շարականներ է երգում
իմ հոգուն,
Ու շուրթերիս մեջ չբացակայող կարոտն
է շարժվում…
1990թ. Այրվող Վարագույր
Ձմեռնամուտ
Օրը սառել է անպաշտպան,
Սրսփում են ծառերը մերկ,
Ու թվում է` կիրակի է
հավերժական:
Ու գունաթափ քամին, կարծես,
Ինքն իրեն է ծաղրում անվերջ,
Դեգերումով անտեր ու սուտ:
Ցուրտն անմշուշ ու անկենդան
Սփրթնել է շենքերի դեմ,
Ու փողոցում փոշին փռվել,
Ու նայում է ուժասպառ:
Պատուհանին ձմեռնամուտն է թաքնվել,
Սպասելով հարմար պահի,
Որ անմռունչ իր սկիզբը ազդարարի
Ողջ քաղաքին
ու տիրաբար:
1990թ. Այրվող վարագույր